Biuletyn MKL po raz piąty Podkarpacki Informator Kulturalny - PIK

O publikacji

Szeroki zakres tematyczny publikacji wynika z tego, że – tak jak zawsze – Muzeum zaprosiło do współpracy etnografów, historyków, historyków sztuki, antropologów i kulturoznawców – przedstawicieli różnych instytucji naukowych. W swoich artykułach poruszają oni wiele kwestii badawczych, dzięki czemu wydawnictwo ma charakter interdyscyplinarny.

W dziale „Artykuły” znalazły się 4 teksty dotyczące takich zagadnień jak znaczenie afirmacji rodzimej formy architektonicznej w kształtowaniu regionalnej i narodowej tożsamości (s. Anna Tejszerska), zabudowa miejska Kolbuszowej do 1939 r. (Jacek Bardan), przegląd piśmiennictwa poświęconego dawnym miasteczkom (Arkadiusz S. Więch) i urządzenie zdrowego życia w zagrodzie włościańskiej (Izabela Wodzińska).

W „Materiałach” można zapoznać się z opracowaniami powstałymi na podstawie przeprowadzonych przez autorów badań terenowych. Dotyczą one elementów prawosławnej kultury rumuńskiej w życiu religijnym mieszkańców Bulaju (Karina Stempel-Gancarczyk), obrzędów pogrzebowych Rzeszowiaków (Grzegorz Mosiołek), słońca w wierzeniach mieszkańców Wrzaw (Krzysztof Gorczyca), przestrzeni przydomowej współczesnej wsi lasowiackiej (Janusz Radwański) oraz przemian funkcji płotów-ogrodzeń w miejscowościach Domatków i Brzezówka (Anna Hadwiczak i Daria Margiciok).

Na uwagę zasługują też artykuły znajdujące się w „Muzealiach”. Skupiają się one wokół najnowszych nabytków muzealnych (kolbuszowskiej komody z pulpitem i nadstawą – tekst Anny Ozaist-Przybyły), działalności promocyjnej (dialogu jako formy kontaktu ze zwiedzającymi – ilustrowany materiał Katarzyny Dypy i Agaty Front) oraz wystawienniczej (wystawie o przemyśle wiejskim – młynarstwie – opracowanie Jana Święcha i Wojciecha Dragana).

Tom zamykają wspomnienia poświęcone zmarłym: Stanisławowi Stępniowi (Janusz Radwański), Janowi Wozowiczowi (Jacek Tejchma), Władysławowi Pogodzie, Janowi Cebuli, Albinie Kuraś (Jerzy Dynia) oraz Jerzemu Dyni (Jolanta Danak-Gajda).

Niewątpliwym walorem publikacji jest szata graficzna. Projekt okładki, na której wykorzystano rysunek Ignacego Kędzierskiego „Dom i zakład ślusarski” przygotowała niezawodna Izabella Kędzierska. Niemal połowa artykułów jest też wzbogacona o ryciny  i fotografie, które dodatkowo podkreślają ich walor poznawczy i popularyzatorski.

Recenzenci:

Recenzentami naukowymi wydawnictwa byli:

• prof. dr hab. Jadwiga Hoff (Uniwersytet Rzeszowski),
• prof. dr hab. Jan Święch (Uniwersytet Jagielloński),
• dr hab. Katarzyna Smyk (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie),
• dr. hab. Lucyna Rotter (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie).

Publikację można nabyć w sklepiku muzealnym oraz sklepiku internetowym.

Spis treści

Artykuły

• s. Anna Tejszerska USJK / Docenić własne… Znaczenie afirmacji rodzimej formy architektonicznej w kształtowaniu regionalnej i narodowej tożsamości,
• Jacek Bardan / Zabudowa miejska Kolbuszowej do 1939 r.,
• Arkadiusz S. Więch / Galicyjskie miasteczka. Przegląd piśmiennictwa z zakresu badań nad ośrodkami miejskimi na terenie dawnej Galicji,
• Izabela Wodzińska / Jak urządzić zdrowe życie w zagrodzie włościańskiej? – między wzniosłym ideałem a chłopską codziennością.

Materiały

• Karina Stempel-Gancarczyk / Elementy prawosławnej kultury rumuńskiej w życiu religijnym mieszkańców Bulaju,
• Grzegorz Mosiołek / Obrzędy pogrzebowe Rzeszowiaków. Przyczynek do badań etnograficznych,
• Krzysztof Gorczyca / Słońce w wierzeniach mieszkańców Wrzaw,
• Janusz Radwański / O przestrzeni przydomowej współczesnej wsi lasowiackiej,
• Anna Hadwiczak, Daria Margiciok / Kilka uwag na temat płotów – ogrodzeń w miejscowościach Brzezówka i Domatków koło Kolbuszowej (notatka z terenu badawczego).

Muzealia

• Anna Ozaist-Przybyła / Nowy nabytek Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej – komoda z pulpitem i nadstawą jako mebel o cechach roboty kolbuszowskiej,
• Katarzyna Dypa, Agata Front / Dialog jako narzędzie promocji Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej,
• Jan Święch, Wojciech Dragan / Wystawa: Dawny przemysł wiejski – Młynarstwo. Siła wiatru i wody w Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.

In memoriam

• Janusz Radwański / Ostatni lasowiacki poeta. Stanisław Stępień (1934–2017),
• Jacek Tejchma / Jan Wozowicz (1949–2019). Wspomnienie trochę osobiste…,
• Jerzy Dynia / Ostatnie takie pokolenie. Władysław Pogoda (1920–2018), Jan Cebula (1937–2019), Albina Kuraś (1925–2019),
• Jolanta Danak-Gajda / Wspomnienie o Jerzym Dyni (1935–2020).

Informacje o autorach.