Językowa historia Mielca – realizacja założeń projektu „Biblioteka na językach: „Śladami mowy mieleckiej”
Na działania projektowe MBP otrzymała dofinansowanie z Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025. W ramach projektu odbyło się szereg działań, m.in. spotkania, warsztaty dla młodzieży, edukacyjny spacer po mieleckiej starówce, a także konkurs fotograficzny dla młodzieży i dorosłych na uchwycenie w miejskiej przestrzeni fragmentów pamiątek językowych.
Warsztaty i spacer „językowy” po starówce
Wielu ciekawostek językowych i historycznych, związanych z naszym miastem i jego mieszkańcami, dostarczyły mieleckiej młodzieży warsztaty zatytułowane: „Trochę historii: śladami mowy mieleckiej”. Ich scenariusz przygotował kustosz Muzeum Historii Regionalnej w Mielcu, Krzysztof Haptaś, który - bazując na zasobach muzealnych - oprowadził młodzież po zaułkach historii naszego miasta. Szczególny nacisk prowadzący położył na sprawę języków używanych przez mieszkańców miasta w przeszłości i obecnie. Nie obyło się bez zabawnych anegdot oraz rozszyfrowywania wyrazów obecnie używanych, które pochodzą z języka jidysz oraz zostały zapożyczone z gwary lasowickiej.
Kolejnym wydarzeniem był spacer po mieleckiej starówce, zakończony rozmowami w najstarszej w Mielcu księgarni oraz w filii bibliotecznej zlokalizowanej przy mieleckim Rynku. W spacerze wzięli udział nie tylko czytelnicy mieleckich bibliotek. Prowadzący spacer Stanisław Wanatowicz od lat gromadzi wiadomości na temat ludzi, budynków i wydarzeń związanych z mielecką starówką. Pod wpływem jego opowieści, uczestnicy mogli wrócić do czasów szkoły dla żydowskich chłopców, której oczywiście już nie ma, usłyszeć gwar różnojęzycznych rozmów, zobaczyć domy zamożnych przedsiębiorców, jak i ubogich mieszkańców Mielca. Szczególnie ciekawie przebiegła wizyta w najstarszej w Mielcu księgarni, która od przeszło 120 lat znajduje się w tym samym miejscu, przy ul. Mickiewicza 5 i jest związana z mielecką rodziną Dębickich, która handlem w tym miejscu zajmuje się od 1881 roku! Uczestnicy spaceru mieli bardzo wiele pytań do prowadzącego Stanisława Wanatowicza, a rozmowy przeniosły się do Filii bibliotecznej przy ul. Mickiewicza 2.
Mielecka jesień historyczno-literacka
W październiku MBP zrealizowała dużo więcej działań, niż to było w założeniach.
Niewątpliwym wydarzeniem literackim było spotkanie autorskie z profesorem Jerzym Bralczykiem, które odbyło się 5 października 2022 w sali widowiskowej DK SCK w Mielcu.
Spotkanie z mistrzem słowa
W spotkaniu udział wzięli mielczanie wszystkich grup wiekowych: młodzież, dorośli oraz seniorzy. W spotkaniu wzięli udział również bibliotekarze z gminnych bibliotek publicznych z terenu powiatu mieleckiego. Z widowni padało wiele wnikliwych pytań, na które profesor wyczerpująco odpowiadał. Profesor, jak zwykle, zaprezentował niezwykłą kulturę słowa, wnikliwe i błyskotliwe przemyślenia oraz sporą dawkę poczucia humoru najwyższej próby.
Tropienie mowy mieleckiej II
W październiku odbyły się także kolejne warsztaty językowe pn. „Trochę historii: śladami mowy mieleckiej”, które poprowadził Krzysztof Haptaś, kustosz Muzeum Historii Regionalnej „Pałacyk Oborskich”. Warsztaty odbyły się 11 października w MBP SCK w Mielcu przy ul. Kucińskiego 2 oraz 20 października w Dziennym Domu Pobytu im. Jana Pawła II.
Wszystko się zmieniło
19 października w Sali Audiowizualnej MBP SCK w Mielcu przy ul. Kusocińskiego 2 odbyło się spotkanie z Bartkiem Gajowcem. Wydarzenie, mimo iż nie planowane w ramach projektu, bardzo dobrze uzupełniło bibliotecznej działania projektowe. Rozmowa z czytelnikami toczyła się wokół bardzo mieleckiej książki Bartka „Wszystko się zmieniło”. W książce nie brakuje anegdot, wspomnień o wydarzeniach, miejscach i ludziach, z którymi autor spotykał się w czasach, gdy mieszkał w naszym mieście.
BLISKO z osobami z dysfunkcją wzroku
MBP zorganizowała spotkanie z osobami niedowidzącymi zrzeszonymi w Polskim Związku Niewidomych, koło w Mielcu. 23 października w siedzibie MBP zjawiło się 18 osób w różnym wieku, które jeszcze nie miały okazji zwiedzić mieleckiej Biblioteki po modernizacji. Była okazja zaprezentować ofertę skierowaną do osób z dysfunkcją wzroku czyli książki z dużym drukiem, kolekcja audiobooków i filmów z audiodeskrypcją oraz książki dla najmłodszych, ze szczególnym uwzględnieniem książek sensorycznych. Osoby z dysfunkcjami wzroku miały okazję zapoznać się z dostępnym w sieci bibliotecznym katalogiem, który ma bardzo dobre rozwiązania dla osób niedowidzących. Goście mogli też poznać stronę internetową MBP oraz strony instytucji skupionych w ramach Samorządowego Centrum Kultury, które oferują rozwiązania dla osób ze szczególnymi potrzebami. Z drugiej strony ciekawym doświadczeniem było zapoznanie się pracowników MBP z sugestiami osób niedowidzących na temat ograniczeń, jakie mają przy poruszaniu się po budynku bibliotecznym, m.in. brakujące oznaczenia schodów, brakując wyraźne oznaczenia toalet czy kontrastowych opisów przy wejściu do wszystkich wypożyczalni.
Biblioteka na językach
Projekt realizowany przez MBP w Mielcu w ramach konkursu BLISKO ma służyć pogłębianiu partnerstwa z innymi placówkami i zawiązywaniu nowych relacji. Pogłębianiu więzów miał służyć studyjny wyjazd szkoleniowy do Krakowa. 28 października delegacja MBP wraz z bibliotekarzami z powiatu mieleckiego uczestniczyła w wydarzeniach i szkoleniach proponowanych podczas XXV Targów Książki w Krakowie.
Mielecka biblioteka cieszy się ogromnym powodzeniem wśród innych bibliotekarzy w związku z gruntowną modernizacją, jaką przeszła. 25 października ze studyjną wizytą w mieleckiej MBP przybyli bibliotekarze z gminy Zamość, aby zwiedzić budynek, zapoznać się z systemem bibliotecznym. Była też okazja do wymiany doświadczeń. Wizyta była cennym doświadczeniem także dla mieleckich bibliotekarzy, bowiem zarówno biblioteka gminy Zamość jak i mielecka są beneficjentami II naboru w konkursie BLISKO. Spotkanie było okazją do rozmów o wielu nurtujących kwestiach, a także pozwoliło na porównania się, w którym miejscu realizacji projektu się znajdujemy.
Zabytki językowe… na fotografiach
Ostatnim działaniem projektowym zaplanowanym na rok 2022 jest pokonkursowa wystawa fotograficzna „Szukanie historii. Tropami zabytków językowych Mielca”. Wystawa będzie czynna do końca roku.
BLISKO z MKiDN
Podjęcie tak różnorodnych działań przez mielecką Bibliotekę było możliwe dzięki uzyskanemu dofinansowaniu ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025. Konkurs dotacyjny BLISKO, którym kieruje Narodowe Centrum Kultury, realizowany jest w cyklu dwuletnim, w związku z czym szereg atrakcyjnych działań i wydarzeń czeka na mieszkańców naszego miasta a także powiatu w roku 2023.
