Za nami wirtual, przed nami real! TEATR W SIECI/NATENCZAS – na półmetku – czytaj z PIK
Reakcja na teatralny program edukacyjny „Siemaszkowej” przerosła nasze najśmielsze oczekiwania. Aż 288 szkół z całego Podkarpacia zgłosiło chęć uczestnictwa! Ostatecznie, po dokonaniu niezbędnych uzgodnień organizacyjnych i technicznych, ponad 150 z nich – pomimo pandemii – przystąpiło do współpracy z naszym Teatrem!
Minęły dwa miesiące wielkiego sprawdzianu. Pandemia COVID-19 sprawiła, że przyszło nam się zmierzyć z trudnym i nieznanym wyzwaniem. Jak tworzyć teatr w Internecie? Co zrobić, żeby nie zmarnować czasu przymusowej rozłąki z Widzami? Przed takimi pytaniami stanęły wszystkie instytucje kultury w Polsce, które swoją działalność musiały przenieść do sieci.
Po pierwszym szoku przyszedł czas na aktywność. Wydarzenia artystyczne online, popis aktorskich umiejętności na Facebooku, wspominanie wielkich teatralnych wydarzeń – burza mózgów i szukanie alternatywnych sposobów na kontakt z Widzami przyniosły wiele dobrego.
A co z wielką misją Teatru, jaką jest edukacja? Z tym również sobie poradziliśmy!
Pomoc sparaliżowanym – Teatrowi i szkołom – zaoferował Samorząd Województwa Podkarpackiego oraz Kuratorium Oświaty w Rzeszowie. W ramach spec-programu w naszym Teatrze powstały trzy oryginalne projekty pod wspólną nazwą TEATR W SIECI/NATENCZAS, które mamy przyjemność realizować wspólnie ze zdolnymi uczniami z całego Podkarpacia. Do udziału w programie przystąpiło wiele szkół z najodleglejszych zakątków naszego regionu, które rzadko mamy okazję gościć w naszym Teatrze. Prace nad realizacją projektów rozpoczęły się już 7 kwietnia. Ze względu na zupełnie nowe okoliczności nie było to łatwe zadanie. W setkach naszych rozmów z nauczycielami wybrzmiewała jednak wspólna myśl: wszyscy znaleźliśmy się w nowej sytuacji, jest nam trudno, ale wszyscy się uczymy i dla wszystkich ta nauka ma głęboki sens.
Z największym zainteresowaniem spotkał się projekt pt. Teatr w domu. Deklaracje chęci obejrzenia online rejestracji spektakli z repertuaru „Siemaszkowej” wpłynęły, aż ze 104 placówek. Dzięki temu przedstawienia o dużych walorach edukacyjnych tj. „Sprawiedliwi. Historia rodziny Ulmów”, „Dzieci Hioba. Wiek XX”, „Trzy siostry” oraz „Beksiński. Obraz bez tytułu” – obejrzy łącznie ponad 16 tys. uczniów! Spektakle będą omawiane podczas lekcji teatralnych – z wykorzystaniem materiałów edukacyjnych przygotowanych i przekazanych szkołom przez Teatr.
Ogromnie ucieszyły nas też wyniki naboru do Warsztatów teatralnych online/real. W projekcie bierze udział, aż 152 uczniów z 26 szkół! To propozycja dla tych, którzy nie chcą ograniczać się jedynie do odbioru teatralnych przedstawień, ale pragną spróbować swoich sił na scenie i razem z kolegami przygotować swoje własne spektakle. I tu pałeczkę przejął nasz Zespół Artystyczny. Od 5 maja grupy uczniów wraz ze szkolnym koordynatorem dwa razy w tygodniu za pośrednictwem platformy Zoom spotykają się z przypisanym im opiekunem. W tej roli doskonale sprawdzają się nasi Aktorzy, dla których intensywna praca z młodzieżą, w dodatku po raz pierwszy online, również jest dużym przeżyciem. Pracują w specjalnie przygotowanym studiu realizacyjnym w Teatrze oraz we własnych domach. Dziennie odbywa się w ten sposób 10-12 spotkań. Jak się okazuje, wirtualny dystans nie przeszkadza we wzajemnym poznawaniu się i twórczej pracy.
W takich czasach, jakie nastały, warsztaty online są najlepszą formą kontaktu szkoła–teatr, jaką można sobie wyobrazić. (…) Młodzież cieszy się z naszej pracy, czeka na kolejne zajęcia i, co ważne, nie nudzi się. Wymaga to od nich mobilizacji, punktualności i dotrzymywania umówionych terminów spotkań – zauważa aktor Józef Hamkało.
Młodzież i dzieci są niesamowicie zaangażowani. Nie tylko na warsztatach online, ale również, co mnie zaskoczyło, znajdują czas na przygotowywanie i np. pisanie tekstów poza czasem warsztatowym. Nie mielibyśmy takiej możliwości regularnego spotykania się, gdyby nie spotkanie w sieci – dodaje Justyna Król.
Jak wynika z rozmów z Aktorami warsztaty online to wymagająca praca, ale też niebywała przyjemność, a Internet nieoczekiwanie stał się miejscem bardzo ciekawych spotkań:
Poznałam wspaniałego człowieka, teatromana, instruktora teatralnego pana Rafała oraz dzieci. Serce rośnie, gdy widzisz, jak dzieci z ogromnym zaangażowaniem pracują. To jest zupełnie inny rodzaj energii, zajęcia dają dużo satysfakcji, z godziny na godzinę widać coraz lepsze efekty naszej pracy – mówi wielka entuzjastka pracy z młodzieżą Anna Demczuk.
A efekty muszą być namacalne, bo uczestników warsztatów czeka nie lada wyzwanie. Po wygaśnięciu pandemii zajęcia będą kontynuowane „twarzą w twarz”, a zwieńczeniem tego etapu będą premierowe prezentacje na Dużej Scenie Teatru, oceniane przez profesjonalne jury.
Co zobaczymy? W repertuarze wybranym wspólnie przez uczniów oraz ich aktorskich mentorów przeważają teksty klasyczne. Będziemy mieli okazję, i mamy nadzieję także przyjemność, obejrzenia fragmentów „Antygony” Sofoklesa, „Balladyny” J. Słowackiego, czy „Zemsty” A. Fredry. W polu warsztatowych zainteresowań znajdują się także „Mały książę” Antoine’a de Saint-Exupery, a także bardzo oryginalne propozycje, jak choćby „Opowieści z Narnii” Clive’a Staplesa Lewisa.
Równie intrygująco zapowiadają się efekty trzeciego z naszych projektów. Konkurs recytatorski „Polska poezja religijna” postanowiliśmy zorganizować z myślą o dwóch wielkich wydarzeniach – 100. rocznicy urodzin Św. Jana Pawła II oraz rychłej beatyfikacji Prymasa – Stefana kardynała Wyszyńskiego. W projekcie bierze udział 33 uczestników, którzy podczas seansów online z Aktorami „Siemaszki” wypracowują interpretacje wierszy o tematyce religijnej. Wybór tekstów znów jest skutkiem współpracy uczniów z mentorami, a przedmiotem warsztatów są wiersze m.in. Karola Wojtyły, Jana Twardowskiego, Czesława Miłosza, a także… autorskie dokonania recytatorów!
Internetowe spotkania w parach Aktor-Uczeń rozpoczęły się 12 maja, a współpraca młodych pasjonatów aktorstwa ze starszymi „kolegami po fachu” już przynosi znakomite efekty i – jak przyznaje Dagny Mikoś – jest korzystna dla obu stron:
Ogromnie się cieszę, że mogę zmierzyć się z recytacją z innej perspektywy niż „kiedyś", kiedy sama byłam jeszcze recytatorką. Mam świadomość tego, jak wiele od tamtej pory się zmieniło, stąd moje również świeże podejście do tego tematu i pytanie, które sama sobie zadaję: czy recytacja to ten sam proces co kilkanaście lat temu? Z poezją ks. Jana Twardowskiego zetknęłam się już wcześniej. Słowo się nie zmieniło, ale frapujące jest, jakie znaczenia przybiera ono dzisiaj? Uważam, że trafiłam na „gotowych" recytatorów. To dla mnie wielka przyjemność pracować z najzdolniejszymi młodymi ludźmi z Podkarpacia.
Również ten „segment” naszego projektu będzie miał swoją kontynuację w realnej rzeczywistości, a efekt wspólnego zgłębiania poezji będziemy mogli podziwiać w Teatrze podczas finału konkursu. Na jaki poziom wzniosą się młodzi recytatorzy? Jesteśmy przekonani, że na wysoki, z pewnością pięknych przeżyć nam nie zabraknie.
Po trzech tygodniach zajęć z młodzieżą stwierdzić mogę jedno: ten projekt ma ogromny sens i jest bardzo potrzebny. (…) Sam jestem ciekaw, co nowego wydarzy się w świecie realnym. Cieszę się, że jest taka możliwość, że możemy się poznać i pracować razem. – mówi Paweł Gładyś.
Z niesłabnącą ciekawością przyglądamy się więc tej niezwykłej kooperacji artystów rzeszowskiej sceny dramatycznej z młodymi pasjonatami literatury i aktorstwa. I wspólnie doskonalimy się w dziedzinie komunikacji przy pomocy najnowszych technologii. A jednocześnie z niecierpliwością i nadzieją wyczekujemy „prawdziwego” spotkania w Teatrze!
