"Pierścionek z orłem w koronie" - wystawa
"Pierścionek z orłem w koronie" - biżuteria patriotyczna w dobie walk niepodległościowych XIX-XX w. Ekspozycja obiektów biżuterii żałobnej, patriotycznej noszonej jako wyraz postawy obywatelskiej i uczuć patriotycznych społeczeństwa polskiego wobec sytuacji zagrożenia wolności ojczyzny.
Ekspozycja ta to wyjątkowa prezentacja obiektów biżuteryjnych i wyrobów rzemiosła artystycznego noszonych jako wyraz postawy obywatelskiej i uczuć patriotycznych społeczeństwa polskiego wobec sytuacji zagrożenia wolności ojczyzny lub żałoby narodowej. Nie przestając być ozdobą i dopełnieniem ubioru biżuteria ta była także formą manifestacji patriotyzmu, środkiem porozumienia społecznego, dzięki widniejącym na niej znakom, które symbolizowały wierność Bogu i Polsce.
Największy rozwój tego typu biżuterii przypadł na czasy powstania styczniowego. Klęska powstania wywarła ogromny wpływ na postawę społeczeństwa polskiego we wszystkich zaborach, rozpowszechnioną w kolejnych dziesięcioleciach niewoli. Niezwykle popularna była wówczas „czarna biżuteria" - żeliwne krzyżyki, kolczyki, bransolety, wisiorki z motywami kotwicy oplecionej łańcuchami lub orła oraz medaliki z motywem złamanego krzyża czy wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej. Wykonywano korale, bransolety i naszyjniki imitujące łańcuchy, kajdany i gałązki cierniowe, obrączki z czarną emalią, mające ukazywać żałobę narodową w obliczu klęsk kolejnych powstań narodowych i braku suwerenności i niepodległego bytu państwa polskiego. Powszechne było także noszenie czarnych dodatków do strojów, szczególnie kobiece suknie obfitowały w czarne koronki, aplikacje i szarfy.
Prezentowane na ekspozycji przykłady „czarnej biżuterii" i dodatków żałobnych do strojów pochodzą ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Jaśle. Ekspozycji towarzyszą archiwalne fotografie mieszkańców Pilzna i regionu w strojach żałobnych i patriotycznych.
