7x Jarmusch: kultowe filmy Jima Jarmuscha Podkarpacki Informator Kulturalny - PIK

Amerykański buntownik o europejskiej wrażliwości, egzystencjalista, poeta, kinofil, muzyk rozkochany w jazzie i rocku, twórca obdarzony abstrakcyjnym poczuciem humoru – Jim Jarmusch to król kina niezależnego, nierozerwalnie związany z historią Gutek Film.

Na początku lat 90. dzięki zabiegom Romana Gutka polska publiczność miała szansę po raz pierwszy zapoznać się z twórczością Jarmuscha i zobaczyć jego wczesne filmy na wielkim ekranie. Później w swojej 25-letniej historii Gutek Film wprowadzał do kin również nowsze tytuły amerykańskiego mistrza, takie jak „Ghost Dog: Droga samuraja” (1999), „Tylko kochankowie przeżyją” (2013), „Paterson” (2016), czy „Gimme Danger” (2016).

W ramach przeglądu 7x Jarmusch prezentujemy siedem wczesnych filmów amerykańskiego mistrza, które trafią do kin w całej Polsce, a następnie na platformę Nowe Horyzonty VOD:

• „Nieustające wakacje” (1980),
• „Inaczej niż w raju” (1984),
• „Poza prawem” (1986),
• „Mystery Train” (1989),
• „Noc na ziemi” (1991),
• „Truposz” (1995),
• „Kawa i papierosy” (2003).

Lakonicznie, chropowate, o szczątkowej fabule i ascetycznych środkach artystycznych, zanurzone w cierpkim poczuciu humoru – wczesne kino Jima Jarmuscha jest tak odrębne, że mogłoby stanowić osobny gatunek. Czerpiąc inspirację z dzieł twórców francuskiej Nowej Fali, jak Jean-Luc Godard i Jean-Pierre Melville, minimalistyczny styl Jarmuscha przedkłada nastrój nad strukturę narracyjną i łączy amerykańską tradycję filmową z wpływami europejskimi oraz japońskimi. Jego długie, leniwe ujęcia tworzą bardziej przestrzeń dla przypadkowych spotkań, małych gestów i ulotnych aktów intymności niż dla sztywnych ograniczeń fabuły.

To, co interesuje Jarmuscha to ludzie żyjący na marginesie Ameryki – pozbawieni korzeni outsiderzy, niezsynchronizowani ze współczesnym światem. Tacy są bohaterowie debiutanckich „Nieustających wakacji” i przełomowego w karierze reżysera „Inaczej niż w raju” –  zagubieni, młodzi ludzie wędrujący po ulicach i miejskich zaułkach bez konkretnego celu. Własnymi ścieżkami chadzają trzej pechowi więźniowie z „Poza prawem”, jak i japońscy turyści szukający ducha Elvisa Presleya w filmie „Mystery Train”. Zagubieni w czasie i przestrzeni zdają się także pasażerowie i kierowcy taksówek w „Nocy na ziemi”, jak i całe pokolenie „Kawy i papierosów”. Wreszcie William Blake, tytułowy „Truposz”, to synonim artysty osobnego.

Przeglądowi 7x Jarmusch towarzyszy wyjątkowa oprawa graficzna. Całość przeglądu promuje artystyczny plakat autorstwa wybitnego grafika Andrzeja Klimowskiego, jednego z czołowych przedstawicieli polskiej szkoły plakatu. Ponadto wznowiony został nakład stworzonych przez Klimowskiego w latach 90. pięciu oryginalnych plakatów do wczesnych filmów Jarmuscha, a do filmów „Truposz” i „Kawa i papierosy” artysta wykonał całkowicie nowe plakaty, dopełniające cykl. Limitowana edycja plakatów już wkrótce dostępna będzie w sprzedaży w sklepie internetowym Gutek Film.

Terminarz kina Centrum:

10 grudnia NIEUSTAJĄCE WAKACJE, godz. 20.00 (75 minut)

Nowy Jork. Allie, turysta na nieustających wakacjach, spotyka szaleńców, maniaków i outsiderów, z którymi prowadzi krótkie rozmowy i załatwia interesy. Przyczynami jego miejskich podróży są bezsenność i pragnienie ucieczki od samotności. Debiut Jarmuscha to portret pokolenia postpunka.

11 grudnia INACZEJ NIŻ W RAJU, godz. 20.00 (89 minut)

Film drogi, którego bohaterami są szesnastoletnia emigrantka z Węgier, Eva, jej kuzyn Willie i jego przyjaciel Eddie. Po krótkim pobycie w Nowym Jorku Eva jedzie do ciotki w Clevland, a rok później - z braku lepszych zajęć - Willie i Eddie podążają jej śladem. Cała trójka wyrusza na Florydę, gdzie sprawy przybierają kiepski obrót.

17 grudnia POZA PRAWEM, godz. 20.00 (107 minut)

Kultowa czarna komedia Jarmuscha, której akcja rozgrywa się na amerykańskim Południu. Trzech skazanych w więzieniu w Nowym Orleanie obmyśla plan ucieczki. W rolach głównych Tom Waits, John Laurie i Roberto Benigni.

18 grudnia MYSTERY TRAIN, godz. 20.00 (110 minut)

W hotelu Arkada w Memphis, rodzinnym mieście Elvisa Presleya, zatrzymują się bohaterowie opowieści „Mystery Train” – dwójka japońskich turystów, podróżująca śladami swoich muzycznych idoli; Włoszka, która w Stanach straciła męża, a także Amerykanka, która rozstała się właśnie ze swoim angielskim chłopakiem. Ich ścieżki przetną się na chwilę, a w tle rozlegnie się dźwięk wystrzału.

28 grudnia NOC NA ZIEMI, godz. 19.30 (129 minut)

Miejska odyseja przez pięć miast (Los Angeles, Nowy Jork, Paryż, Rzym i Helsinki). Taksówki to konfesjonały, miejsca, w których nieoczekiwanie przecinają się ścieżki ludzi pochodzących z różnych światów, mających inny status i inne marzenia.

29 grudnia TRUPOSZ, godz. 19.30 (121 minut)

Psychodeliczny western, w którym młody księgowy (Johnny Depp) dokonuje przypadkowego zabójstwa, stając się tym samym człowiekiem wyjętym spod prawa. W ucieczce pomaga mu tajemniczy Indianin Nikt (Gary Farmer), przekonany, że księgowy William Blake to wielki poeta we własnej osobie. Ich wspólna podróż przeistacza się w oniryczną, egzystencjalną wędrówkę, której celem jest duchowe przebudzenie.

30 grudnia KAWA I PAPIEROSY, godz. 19.30 (95 minut)

11 etiud przy stolikach z kawą i papierosami. W swoich - często improwizowanych – nowelkach, Jarmusch pozwala spotkać się na chwilę bohaterom, ale i aktorom. Przy kawiarnianych stolikach zatrzymują się na chwilę m.in. Tom Waits i Iggy Pop, Steve Coogan i Alfred Molina, Bill Murray z raperami RZA i GZA, Cate Blanchett z… Cate Blanchett, by pogadać o medycynie alternatywnej, wspólnych przodkach, Elvisie Presley’u, czy latach XX w Paryżu.

Bilety w cenie 14 zł.