Dorota Sak - digital garden
Galeria Sztuki Współczesnej w Przemyślu zaprasza na otwarcie wystawy Doroty Sak połączony ze spotkaniem autorskim, które odbędzie się 9 sierpnia o godzinie 18:00
Prof. dr hab. Dorota Sak
W latach 1985 – 1990 studiowała w Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemioskiego w Łodzi. Pracuje w macierzystej uczelni. W Instytucie Ubioru prowadzi autorskie zajęcia z Kompozycji w projektowaniu ubioru. W latach 1999 – 2002 była członkiem Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 2012 do 2016 roku pełniła funkcję kierownika Katedry Ubioru w ASP w Łodzi. W 2014 roku założyła Galerię LOOK w Centrum Promocji Mody w Łodzi, którą prowadziła do 2019 roku. Jest inicjatorką i uczestniczką międzynarodowych konferencji i projektów artystycznych. W latach 2003 – 2010 była tutorem w programie stypendialnym Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Gaude Polonia. W 2019 roku uzyskała tytuł profesora sztuki. Współpracuje z Narodową Akademią Sztuki we Lwowie, gdzie realizowała m.in. projekt Symbole tożsamości – tradycja i nowoczesnośd oraz z Akademią Sztuk Pięknych w Wilnie, gdzie kilkakrotnie prowadziła zajęcia w ramach programu Erasmus+. Tworzy w zakresie sztuki włókna, malarstwa, projektowania ubioru. Prace prezentowała na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą.
Ogrody, ogrody, ogrody
Twórczośd Doroty Sak jest bardzo bogata i różnorodna. Artystka nieustannie poszukuje nowych źródeł inspiracji. Powstają prace świeże i zaskakujące, a mimo to jej dorobek pozostaje konsekwentny i spójny. Gdy oglądamy dywanowo zapełnione ornamentami, obdarzone gorącym kolorytem efektowne druki na tkaninach Doroty Sak, na myśl przychodzi część wcześniej powstałych jej prac malarskich, chodby wielkoformatowe obrazy z cyklu Rytmy czasu. W tych, niemal abstrakcyjnych, freskach inspirowanych elementami kultury szeroko pojętego Wschodu uobecniał się między innymi uniwersalny motyw hortus deliciarum – znak przestrzeni idealnej, synonimu marzenia, uosobienia szczęścia.
Ostatnie jej prace to żywe, pełne plastycznego przepychu dzieła. Rozpoznamy w nich wspólny dla całej twórczości Doroty Sak estetyczny paradygmat oparty na modularności i powtarzalności motywu. Wcześniejsze, malowane obrazy, powstawały przy użyciu szablonów i wałków malarskich. Dziś artystka wykorzystuje w swej pracy inne, nowoczesne narzędzia kształtowania warstwy obrazowej.
Punkt wyjścia dla kolejnych artystycznych poszukiwań Doroty Sak stanowią intymne i bliskie spotkania z otaczającą ją naturą. Autorka pochyla się nad tworami przyrody z uważnością. Fotografuje zajmujące ją detale, posługuje się makrofotografią, aby z bliska przyjrzeć się temu, czego na co dzień nie zauważamy. Wybór motywu obrazowego jest nieprzypadkowy, artystka utrwala szczególnie te wyimki natury, które oferują ciekawą intrygującą formę, złożoną strukturę i zawarte w niej kontrasty, przewiduje rezultaty płynące z ich późniejszego zestawiania i przekształcania na płaszczyźnie. Dzięki dalszej obróbce cyfrowej detale oddalają się od swojego fizycznego konkretu, choć uważne oko obserwatora jest w stanie odnaleźć w późniejszej kompozycji pierwotne źródła inspiracji. W toku kolejnych zabiegów desenie są multiplikowane, odwracane, zestawiane razem, poddają się rytmizacji i porządkującej mocy symetrii. Migotliwe, jakby neonowe, wielowarstwowe pokłady form i kolorów wywołują wrażenie ruchliwości składowych elementów, drgania powierzchni. Uwypuklone zostają rozmaite dysonanse: wielkości, kształtów, kolorów. Użyte środki plastycznego kształtowania powodują, że prace odbieramy jak pełne ukrytych treści wizerunki nieregularnych, quasi-organicznych form czy wręcz kompozycje abstrakcyjne, wywołujące rodzaj zniewalającego transu.
Dorota Sak nigdy nie unikała zdecydowanych, mocnych barwnych zestawień. Artystka, wykorzystując możliwości komputerowego narzędzia, postępuje z kolorem bardzo odważnie, ale nie zachłystuje się danymi jej możliwościami − starannie kontroluje dobór barw i ich tonów. Powstaje zrytmizowana, bogata, zagęszczona malarska tkanka obrazu. Poddając się hipnotyzującej urodzie zadrukowanych tkanin myślimy równocześnie o nieskończonym bogactwie form, jakie oferuje nam natura, stanowiąc niewyczerpane źródło uniesień i podniet.
Nie możemy przy tym jednak zapominać o symbolicznych aspektach, stojących w tle tych wielowymiarowych kompozycji, chodby o odwołaniach do istotnych kulturowych, w tym biblijnych i religijnych, motywów: toposu edenu – rajskiego ogrodu, mitu złotego wieku czy archetypu drzewa życia. Zauważmy nie nachalną obecność inspirujących artystkę elementów odmiennych kultur i typowych dla nich formuł plastycznych, reprezentowanych przez wschodnie kobierce, dekoracje architektoniczne różnych epok, zdobienia iluminowanych ksiąg. Wspomnijmy antyczne i nowożytne freski, obrazy ogrodów i sadów, łąk i stawów, warzywnych rabat, których pełno w nowożytnej sztuce. I na koniec zanurzmy się w świecie własnych urzeczeń, wspomnień i marzeń.
Dariusz Leśnikowski
