Jarosławski Festiwal Historyczny "Trzy bramy"
Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich zaprasza na trzecią już edycję Jarosławskiego Festiwalu Historycznego "Trzy bramy".
O Festiwalu:
Celem festiwalu jest upowszechnianie wiedzy historycznej w jej wymiarze lokalnym, zakorzenionym w historii Polski. Tegoroczna edycja Festiwalu Historycznego Trzy Bramy będzie mieć kilka wątków tematycznych. W pierwszy weekend skupimy się na nieporuszanych dotąd w ramach festiwalu epokach, począwszy od czasów najdawniejszych. Będzie też mowa o Jarosławiu w XVIII wieku, sztuce biografii, pieśniach patriotycznych, zakorzenionych w tradycji Podkarpacia, a także często niedocenianych drukach ulotnych.
W sobotę, 23 listopada „Zagadkę pochodzenia Słowian” wyjaśniać będzie dr Sylwia Jędrzejewska. Następnie profesor Michał Parczewski opowie o podziale Słowian na skrzydło zachodnie i wschodnie, dotykając tym samym początków kształtowania się Pogranicza polsko-ruskiego, co wywarło ogromny wpływ na całe dzieje Jarosławia i okolic.
Dzień później, w niedzielę 24 listopada, Zofia Kostka-Bieńkowska – starszy kustosz jarosławskiego muzeum, wygłosi wykład zatytułowany „Chrzest u cyrulika, czyli co wiemy o jarosławskim XVIII wieku”. XVIII wiek to okres kojarzony z wojnami, zarazami i finalnie z rozbiorami Rzeczypospolitej. W skrótowej opowieści o dziejach Jarosławia pomija się go najczęściej lapidarnym stwierdzeniem o staczaniu się miasta po równi pochyłej w marazm, związany z upadkiem jarmarków. Czy tak było w istocie?
W drugi weekend poszukiwań festiwalowych odejdziemy od klasycznego wykładu historycznego, otwierając inne niż wykład, bramy do przeszłości.
W piątek, 29 listopada, prof. Paweł Sierżęga zaznajomi nas ze sztuką biografii – pasjonującym i trudnym dziełem opowiadania życiorysów ludzkich.
W sobotę, 30 listopada, Bartosz Gałązka, znawca muzyki tradycyjnej Polski południowo-wschodniej, opowie o pieśniach patriotycznych zachowanych w tradycji Podkarpacia. Następnie zaprosimy wszystkich uczestników do udziału w wieczornicy, która odbędzie się w muzealnej jadalni z okresu powstania styczniowego. Odtworzymy w ten sposób kontekst funkcjonowania tych pieśni. Śpiewając je i snując opowieść o poruszanych w nich wątkach zastanowimy się, czy wciąż posiadają one potencjał wprowadzania zebranych w minioną epokę.
Festiwal zamkniemy w niedzielę 1 grudnia. Piotr Wawrzkiewicz ze Stowarzyszenia Muzyka Dawna w Jarosławiu zaprezentuje swoją kolekcję druków ulotnych, czyli niewielkich, często jednostronicowych wydawnictw, rozprowadzanych na odpustach, jarmarkach, targach, zawierających różnorodne teksty – począwszy od pieśni religijnych, a skończywszy na mrożących krew w żyłach historiach prawdziwych, które poruszały swego czasu opinię publiczną: zbrodniach, nieszczęśliwych miłościach, spektakularnych oszustwach. Czym więc żyła opinia publiczna okolic Jarosławia na przełomie XIX i XX wieku? Wykład zakończy się muzyczną prezentacją kilku wybranych utworów, składających się na coś, co można dziś nazwać folklorem miejskim miasta Jarosławia.
Program:
23 listopada 2024 – sobota – Kamienica Orsettich (Rynek 4)
- 17:00 – „Zagadka pochodzenia Słowian” – dr Sylwia Jędrzejewska (Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego)
- 18:00 – „U kolebki Lecha i Rusa. Początki podziału Słowian na skrzydło wschodnie i zachodnie” – prof. Michał Parczewski (Emerytowany prof. Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Rzeszowskiego)
24 listopada 2024 – niedziela – Kamienica Orsettich (Rynek 4)
18:00 – „Chrzest u cyrulika, czyli co wiemy o jarosławskim XVIII wieku” – Zofia Kostka-Bieńkowska (Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich)
29 listopada 2024 – piątek – Kamienica Orsettich (Rynek 4)
18:00 – „Sztuka biografii. Od koncepcji do narracji” – prof. Paweł Sierżęga (Uniwersytet Rzeszowski)
30 listopada 2024 – sobota – Kamienica Orsettich (Rynek 4)
- 17:00 – „Pieśni patriotyczne z tradycji Podkarpacia jako brama do historii” – Bartosz Gałązka (Katolicki Uniwersytet Lubelski)
- 18:00 – „Święty Pioter w bramie stoi i inne pieśni patriotyczne XIX wieku” – Wieczornica ze wspólnym śpiewem w muzealnej jadalni
Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują wcześniejsze zapisy.
1 grudnia 2024 – niedziela – Kamienica Orsettich (Rynek 4)
17:00 – „Proszę posłuchać panowie, panie. Druki ulotne z pieśniami jako źródło historyczne” – Piotr Wawrzkiewicz (Stowarzyszenie Muzyka Dawna w Jarosławiu) wykład połączony z prezentacją wybranych pieśni narracyjnych z jarosławskiego folkloru miejskiego.
