Marek Janicki - Kopalnia Wujek - Powroty PIK - Podkarpacki Informator Kulturalny

Przejdź do treści

Marek Janicki - Kopalnia Wujek - Powroty

9-29.02.2024
Rzeszów, ul. Matejki 10, Galeria Nierzeczywista RSF

Autor, Marek Janicki przedstawi w Galerii Nierzeczywistej RSF w Rzeszowie fotografie, które robił jako młody chłopak w Kopalni Wujek podczas jej pacyfikacji w 1981 r. oraz aktualne zdjęcia pokazujące kopalnię.

Wystawę otwieramy wraz z Autorem 9 lutego 2024 r. o godzinie 18:00 - informuą organizatorzy.

"Kopalnia Wujek w swojej ponad studwudziestoletniej niemiecko-polskiej historii, tak jak i cały Górny Śląsk przechodziła różne zawirowania. Jednak najtragiczniejszym, dla współczesnej historii Polski był dzień 16 grudnia 1981 rok. Pacyfikacja kopalni i śmierć strajkujących górników stały się symbolem walki o wolność i niepodległość. Opowiedziano te wydarzenia  wielokrotnie,  jednak moim zdaniem, to Marek Janicki zobrazował je na swoich fotografiach w sposób wyjątkowo dojmujący. Kiedy zomowcy atakowali tłum przed kopalnią, strzelali do górników Janicki był w samym środku tej sytuacji. Po pacyfikacji udało mu się te zdjęcia wywołać i z powodzeniem wprowadzić w obieg. Przez lata były niemym świadectwem tej tragedii a zarazem dowodem w sprawie  wielokrotnego morderstwa. Za udokumentowanie tej tragedii  groziła wtedy sroga kara. Jednak  przez trzy dekady Janickiemu  udawało się  ukrywać autorstwo. Kiedy  wreszcie się ujawnił  i opowiedział o swoim życiu, zdjęcia  dotąd podpisywane „autor nieznany” dopełniły opowieści, również swoją, burzliwą historią.

Janicki mimo że od lat mieszka na Dolnym Śląsku, w miejscowości oddalonej od kopalni Wujek blisko trzysta kilometrów, to czuje się nadal chłopakiem z Katowic. Czwarty dzień stanu wojennego, 16 grudnia okazał się dla niego jednym z najważniejszych dni w życiu. Mając aparat fotograficzny w ręku, zachował się jak trzeba. Jesteśmy mu za to wdzięczni.

Pod koniec ubiegłego roku, kiedy Marek Janicki dowiedział się o "wygaszaniu" kopalni Wujek, postanowił jeszcze raz sfotografować to miejsce. Na pozór może się wydawać, że już w zupełnie innym kontekście, ale przejmujący smutek likwidacji zakładu wyziera z każdej strony. Ta powolna śmierć kopalni jest czymś, co na fotografii Janickiego dopełnia historię nie tylko ludzi, ale i miejsca. Autor na początku 2024 roku spina klamrą czasu wydarzenie i miejsce. Robi to w sposób czuły a zarazem niezwykle bezpośredni.  Kto jak nie On. Chłopak z osiedla spod kopalni Wujek".

Arkadiusz Gola
Kurator wystawy

Przed otwarciem wystawy organizatorzy zachęcają do obejrzenia filmu dokumentalnego pt. "Autor nieznany" o wydarzeniach z grudnia 81' roku i fotografiach, które przed laty wykonał Marek Janicki/

https://vod.tvp.pl/filmy-dokumentalne,163/autor-nieznany,341158