Spotkanie z Tomaszem Grzywaczewskim
Spotkanie z Tomaszem Grzywaczewskim, dziennikarzem, korespondentem wojennym, pisarzem i podróżnikiem, wokół filmu „Wymazać naród” („Erase the Nation”) oraz książki „Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej”.
Film „Wymazać Naród” w reżyserii Tomasza Grzywaczewskiego, przygotowany na zlecenie Narodowego Instytutu Dziedzictwa i sfinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, to dokument pokazujący zniszczenia na dziedzictwie kulturowym Ukrainy dokonane przez wojska Federacji Rosyjskie od 24 lutego 2022 r. W filmie zostały pokazane celowe zniszczenia ukraińskich zabytków od Lwowa, poprzez Czernichów, Iwanków, Kijów, Charków, aż po Izium i Bohorodyczne na wschodzie Ukrainy. Zbrodnie dokonywane na dziedzictwie kultury świeckiej i sakralnej, od zabytków archeologicznych po współczesne biblioteki i szkoły. Wypowiedzi ukraińskich przedstawicieli świata kultury pokazują obraz celowej walki barbarzyńskiego najeźdźcy z ukraińską tożsamością, walki za którą ukraińscy bohaterowie oddają życie.
Film prezentuje również sposoby zabezpieczania i próby ochrony niszczonych obiektów, jak i skalę pomocy, jaka jest i będzie potrzebna do ochrony i odbudowy dziedzictwa kulturowego znajdującego się na terenie Ukrainy.
Narodowy Instytut Dziedzictwa od początku rosyjskiej agresji angażuje się w ochronę dziedzictwa kulturowego Ukrainy. Decyzją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w strukturze NID funkcjonuje Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie, które jest głównym koordynatorem rządowej pomocy dla sektora kultury. Centrum koordynuje (krajowe i zagraniczne) inicjatywy ratujące zasoby kulturalne Ukrainy, prowadzi działalność informacyjną i edukacyjną o ukraińskim dziedzictwie kulturowym, w szczególności o zagrożeniach i jego stratach wywołanych działaniami wojennymi.
„Wymazana granica” (wyd. Czarne, 2022 r.) to reporterska wyprawa wzdłuż granic II RP – od Kaszub, przez Wielkopolskę, Śląsk, Bieszczady, po Kresy Wschodnie, Mazury i Pomorze. Autor odnajduje ostatnich pamiętających przedwojenne granice i ich znikanie – nad Bałtykiem, na Śląsku Cieszyńskim, w wioskach Bojkowszczyzny, wysiedleńców z akcji „Wisła”, ocalonych z rzezi na Wołyniu, mieszkańców dawnych rubieży Polski na Huculszczyźnie, Pokuciu, Polesiu, nad Dźwiną i na krańcach Litwy. Opowieść o tym, jak dziś żyje się przy nieistniejącej granicy, snują także nieliczni dobrowolni strażnicy pamięci oraz młodzi, którzy pragną żyć jak w XXI wieku przystało, ale którym brzemię pogranicza na to nie pozwala.
Tomasz Grzywaczewski jest dziennikarzem, autor książek, scenariuszy filmowych oraz publikacji naukowych z zakresu stosunków międzynarodowych. Relacjonował konflikty zbrojne w Donbasie, południowo-wschodniej Turcji, Górskim Karabachu, a obecnie na Ukrainie.
Spotkanie poprowadzi Katarzyna Komar-Macyńska z Domu Ukraińskiego w Przemyślu.
Partnerami wydarzenia są:
- Narodowy Instytut Dziedzictwa,
- Miejski Dom Kultury w Lubaczowie,
- Dom Ukraiński w Przemyślu.
