Muzeum Samorządowe Ziemi Strzyżowskiej im. Zygmunta Leśniaka PIK - Podkarpacki Informator Kulturalny | wydarzenia w Rzeszowie

Siedzibą Muzeum Samorządowego Ziemi Strzyżowskiej im. Zygmunta Leśniaka w Strzyżowie od maja 2014 r. jest zabytkowa kamienica mieszczańska przy ulicy Łukasiewicza 10, zbudowana na przełomie XIX i XX w. Do czasów II wojny światowej zamieszkiwana była przez Strzyżowian pochodzenia żydowskiego. 

W głównym budynku znajduje się:

• sala poświęcona pamięci patrona muzeum - Zygmunta Leśniaka, historii gromadzenia zbiorów muzealnych i dziejom szkolnictwa w Strzyżowie. Na uwagę zasługuje kącik poświęcony tajnej, nielegalnej organizacji młodzieżowej  –  Demokratycznej Armii Krajowej, działającej m.in. na terenie Strzyżowa. Znajduje się tu również ekspozycja paleontologiczna.
   
• wystawa Strzyżowskie wątki II wojny światowej przybliża losy mieszkańców regionu w tym trudnym dla Polski czasie. Ekspozycja składa się z 3 części. Pierwsza dotycząca niewolniczej pracy przymusowej jest zilustrowana materiałami dźwiękowymi i wizualnymi. Druga część wprowadza zwiedzającego w tematykę  II wojny światowej. Przybliżona została również historia tunelu schronowego w Strzyżowie oraz pociągu Hitlera Amerika. W trzeciej części zaprezentowano sylwetki mieszkańców ziemi strzyżowskiej, na losy których wpłynęła wojna. Wśród nich znajdują się: lotnik, sanitariuszka Powstania Warszawskiego, więźniowie obozów koncentracyjnych i jenieckich. Przedstawiono także jak wyglądało życie  mieszkańców Strzyżowa w czasie okupacji.

• sala poświęcona dawnym władzom miejskim Strzyżowa, w której obok portretów burmistrzów sprawujących władzę od XIX do XXI w., prezentujemy również fragment wnętrza domu mieszczańskiego z przełomu XIX i XX w.
   
• sala, w której eksponowane są m.in. rysunki i grafiki Wojciecha Weissa powstałe w Strzyżowie, a także fortepian z XIX w. i meble wiedeńskie z początku XX w.
   
• sala składająca się z trzech części:
  1) wystawy poświęconej mieszkańcom, w tym  pisarce i malarce Karolinie Urbanowicz z Kożuchowa, a także ekspozycji dotyczącej emigracji amerykańskiej mieszkańców Ziemi Strzyżowskiej w XIX i XX wieku 
  2) wystawy czasowej Strzyżów. Historia miasta i mieszkańców
  3) wystawy archeologicznej poświęconej pradziejom, okresowi średniowiecza i czasom nowożytnym w regionie>
   
• izba pamięci profesora Franciszka Chrapkiewicza z Godowej, światowej sławy naukowca, biochemika, który większość swojego życia spędził we Francji. Na wystawie, w dwóch salach zgromadzono m.in.  pamiątki, odznaczenia, dokumenty oraz togi profesorskie, zaaranżowano również gabinet Profesora.
   
• sala etnograficzna, w której eksponowane są zabytki kultury ludowej okolic Strzyżowa z 2. połowy XIX i XX w. Są to głównie narzędzia, meble, przedmioty codziennego użytku, stroje, a także drewniane rzeźby.

Filie muzeum:

Galeria Miejska
ul. Rynek 15
38-100 Strzyżów
 

Zlokalizowana jest na poddaszu kamienicy Rynek 15, w narożniku południowo-wschodnim Rynku. Zajmuje dwie sale, w których prezentowane są różnorodne wystawy czasowe, odbywają się tam również warsztaty muzealne i spotkania.

Tunel schronowy w Strzyżowie - dla pociągu sztabowego z czasów II wojny światowej
tel. (17) 276 42 38
tel. kom. 889 839 031

Tajemniczy i niewidoczny z powietrza obiekt militarny, unikalna i jedyna podziemna budowla tego typu w Polsce znajduje się w gminie Strzyżów.

Tunel schronowy w Strzyżowie wchodził w skład kompleksu Głównej Kwatery Hitlera Obszar Południe czyli Anlage Süd. Powstał w związku z planem ataku III Rzeszy na ZSRR. Budowa trwała od wiosny 1940 do wiosny/lata 1941 roku.

Został zaprojektowany i zbudowany przez niemiecką firmę Organisation Todt. Do dzisiejszego czasu zachował się tunel schronowy (438 m długości) wraz z tunelem instalacyjnym (ok.100 metrów długości) i schron zaplecza technologicznego, w którym umieszczone były m.in. kotłownia, elektrownia i zbiornik wody. Zachowały się także oryginalne metalowe drzwi oddzielające tunel od przedsionków.

Obiekt jest w całości budowlą podziemną. Tunel wraz z przedsionkami mierzy ok. 460 m długości, posiada wysokość ok. 6,5 m i szerokość ok. 9 m przy posadzce. Ściany wykonano ze zbrojonego betonu, a sklepienie z cegły klinkierowej. Po lewej stronie obiektu umieszczono nisze, które miały służyć jako schronienie dla obsługi podczas wjazdu pociągu. Schron jest obustronnie otwarty, a do jego wnętrza prowadziły krótkie bocznice połączone z linią kolejową okrążającą Górę Żarnowską. Usytuowanie tunelu wewnątrz góry pozwalało na naturalne zamaskowanie obiektu. W dniach 27-28 sierpnia 1941 roku stacjonował tu pociąg sztabowy Amerika, należący do Adolfa Hitlera. Wiązało się to ze spotkaniem Hitlera z Benito Mussolinim, które w tych dniach odbyło się w Stępinie.

Turyści mogą przejść przez cały tunel schronowy, zajrzeć do wartowni, które znajdują się w przedsionkach tunelu. Istnieje również możliwość zejścia do tunelu technologicznego i przemieszczenia się nim do izby pamięci utworzonej w jednym z pomieszczeń biernych schronów technologicznych. W sali umieszczono tablice informacyjne, zdjęcia, pamiątki związane z tematyką wojenną, m.in.: hełmy niemieckie i radzieckie, bagnety, pejcze, łuski, czy fragmenty pocisku radzieckiej wyrzutni rakiet Katiusza.

Tunel schronowy w Strzyżowie, ul. Tunelowa, okolice dworca PKP
www.facebook.com/tunelschronowy

Opiekun obiektu:  Muzeum Samorządowe Ziemi Strzyżowskiej im. Zygmunta Leśniaka w Strzyżowie,
ul. Łukasiewicza 10, 38-100 Strzyżów
tel. 17 2764 238, kom. 889 839 031

muzeum.samorzadowe.strzyzow.@gmail.com
www.facebook.com/MuzeumStrzyzow

Synagoga – Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta w Strzyżowie
ul. Przecławczyka 6 
38-100 Strzyżów
tel. (17) 276 1 0 91
 

XVIII-wieczna synagoga od roku 1964 pełni funkcję Biblioteki Publicznej. Wewnątrz znajduje się ekspozycja stała „Historia Judaizmu w Strzyżowie” zaaranżowana w bimie  –  centralnej części obiektu, wyznaczonej czterema filarami. Jest to jedyne miejsce w budynku, gdzie na sklepieniu zachowała się oryginalna polichromia.