Artur Szary, "Świlcza. Czasy, ludzie, historia"
Wielowiekowa wieś Świlcza, położona w szczególnym miejscu, na styku dwu krain geograficznych, na historycznym szlaku komunikacyjnym, stanowi niezwykle interesujący i wdzięczny, niewyczerpany wręcz przedmiot badań. W jej dziejach odnajdujemy odbicie wszystkich ważniejszych wydarzeń czy procesów historycznych, od początków osadnictwa na tych terenach do czasów współczesnych.
Imponująca wiedza pozwala także Autorowi na wprowadzanie w tok narracji ciekawych dygresji dotyczących nie tylko dziejów Świlczy i miejscowości ościennych, ale także takich o znaczeniu uniwersalnym i globalnym.
Niewątpliwy walor książki stanowią umieszczone w niej fotografie, schematy i mapy, których zgromadzenie wymagało ogromnego trudu i pasji.
Prezentowana książka stanowi niezwykle cenny, uporządkowany zapis, pozwalający „ocalić od zapomnienia” wielowiekową spuściznę tej ziemi.
(Z Przedmowy autorstwa dr Anny Żarskiej)
Spis treści:
Od Wydawcy
Przedmowa
Wstęp
Z dziejów wsi (XV-XX w.)
- Dziedzice i dwory
- Struktura wsi i gospodarka
- Warownia chłopska
- Samorząd
- Karczma w dawnym krajobrazie wsi
- Historia społeczności żydowskiej
- Historia szkoły
- Epidemie w nowożytnych dziejach wsi
- Tędy przetaczała się historia. Wsie na szlaku leżące
- Dzieje kościołów
- Dzwony naszych parafii
- Dzieje cmentarza
- Szpital ubogich
- Kolej żelazna
- Zbrodnie i przestępstwa
- Przemysł garbarski
- Przemysł torfowy
- Emigracja zarobkowa
- Straż Pożarna
- Wrzesień 1939 r. Działania wojenne
- Placówka Armii Krajowej kryptonim „Świerk”
Uzupełnienia
- Rodziny Krupnickich i Kirchnerów
- Wołyńskie losy rodziny Wątrobów
- Losy żydowskiej rodziny Katzów
- Sytuacja polityczna i społeczna we wsiach gminy Świlcza (1944-1946)
- Rozmowa z kpt. Kazimierzem Rzucidło, żołnierzem Armii Krajowej, organizacji „Niepodległość” i Delegatury Sił Zbrojnych oraz członkiem Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”
- Władysław Łabaj i Antoni Chorąży. Ostatni epizod „Żołnierzy Wyklętych” w Świlczy (1951-1952)
- Przyczynek do monografii OSP Świlcza
- Wspomnienie o strażakach ochotnikach
- Archeologiczne skarby ze Świlczy
- Zakończenie
- Streszczenie
- A summary
- Un résumé
- Resume
- Aneks. Wykaz strat wojennych poniesionych przez mieszkańców Świlczy w latach 1939-1944, sporządzony w listopadzie 1944 r.
- Z działalności Towarzystwa Przyjaciół Świlczy 2002-2021
Autor: Artur Szary
Tytuł: Świlcza. Czasy, ludzie, historia
Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Świlczy
Świlcza 2022
ISBN: 978-83-916097-2-9
Oprawa: twarda
Ilość stron: 388